Anne. Anne, Anne, Anne. Overal in de stad komt haar naam voorbij. Op billboards, bussen en tv. 8 mei is het dan zover, de wereldpremière van ANNE, een theatervoorstelling over het leven van Anne Frank. Ik ging afgelopen zaterdag al naar één van de try-outs. En ik ben er nog steeds een beetje stil van.
Een nieuw theater
Het is zaterdagavond als we in de auto stappen richting de Westelijke Houthavens van onze hoofdstad. Hier staat het nieuw gebouwde Theater Amsterdam, dat samen met de wereldpremière van ANNE officieel haar deuren opent. Nadat we de auto hebben geparkeerd op een (nog) braakliggend terrein, wandelen we naar het enige theater in Amsterdam waar voorstellingen gedurende een langere tijd kunnen worden vertoond. En de komende tijd is deze eer voor Anne en Buddy Elias, neef en het laatst levende familielid van Anne Frank.
Wanneer we de zaal binnenkomen krijg ik een déjà vu. Dit lijkt verdacht veel op de TheaterHangaar van Soldaat van Oranje! Met het verschil dat in Theater Amsterdam het decor beweegt in plaats van de tribune. En met dat decor is er nog iets bijzonders aan de hand: het is levensgroot. Daadwerkelijk op schaal gemaakt, en toch ook zó ontzettend klein. Want de acht mensen in het Achterhuis hadden eigenlijk totaal geen bewegingsruimte. Ik word er zelfs een beetje claustrofobisch van.
“Zal ik ooit nog iets groots kunnen schrijven, zal ik ooit eens journaliste en schrijfster worden?” – Anne Frank, 5 april 1944
Anders dan eerdere toneelstukken en films – die vrij werden ‘vertaald’ – is ANNE gebaseerd op de volledige teksten uit haar dagboeken. ANNE is dan ook tot stand gekomen in samenwerking met en op initiatief van het Anne Frank Fonds Basel, opgericht door Annes vader Otto Frank. Voor het eerst wordt het dagboek van Anne Frank letterlijk geciteerd op het toneel. Dan bezorgt mij op sommige momenten zelfs kippenvel. Het is ontzettend indrukwekkend, integer en bijzonder.
Ik zal niet onbetekenend blijven, ik zal in de wereld en voor de mensen werken!” – Anne Frank, 11 april 1944
Jessica Durlacher is samen met haar man Leon de Winter verantwoordelijk voor de omzetting van het boek naar het toneel. Het duo wil dat mensen het verhaal van Anne Frank op een nieuwe manier gaan beleven, met nieuwe, visuele middelen. Daar zijn ze wat mij betreft zeker in geslaagd en ik snap heel goed waarom het Anne Frank Fonds dit verhaal opnieuw wilde vertellen, het verhaal óók in dit digitale tijdperk in stand wil houden.
Het eindresultaat is een ingetogen geschreven toneelstuk, zowel over de ontwikkeling van een meisje tot vrouw in onderduiktijd als over een getalenteerd schrijfster die zichzelf en de levensgevaarlijke omstandigheden waarin ze verkeert probeert te begrijpen. Daarbij is er door regisseur Theu Boermans een mooie balans gevonden tussen de verschillende passages, de oude filmbeelden en de muziek.
“Denk aan al het mooie wat er in jezelf en om je heen groeit en wees gelukkig.” – Anne Frank, 7 maart 1944
Twijfelde ik in eerste instantie nog over de prijs van het stuk – “hoezo 80 euro betalen voor een tóneelstuk?” – leerde ik dat je niet te vroeg moet oordelen. De paar schoonheidsfoutjes tijdens de try-out zijn we al snel vergeten. Want na het zien van ANNE krijg je een mooie prijs terug: je bent vrij. Je mag gaan en staan waar je wilt. En dát besef mogen we nooit, echt nooit vergeten.
“We leven allen, maar weten niet waarom en waarvoor, wij leven allen met het doel gelukkig te worden, we leven allen verschillend en toch allen gelijk.” – Anne Frank, 6 juli 1944
Wil jij het theaterstuk ANNE graag zien?
Meer weten over Anne Frank? Bekijk dan de pagina op Geschiedenis 24.
23 reacties on “Zien: dagboek van Anne Frank op het toneel”